10. kadencja, 42. posiedzenie, 2. dzień (08-10-2025)
11. punkt porządku dziennego:
Pytania w sprawach bieżących.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Łukasz Krasoń:
Drodzy Państwo! W Polsce według stanu na koniec 2024 r. funkcjonowało 735 warsztatów terapii zajęciowej i uczęszczało tam ok. 30 tys. osób z niepełnosprawnościami. Warsztaty terapii zajęciowej odgrywają ważną rolę w aktywizacji społecznej i zawodowej osób z niepełnosprawnościami. Ale tak jak powiedziałem, na wydarzeniu organizowanym przez Najwyższą Izbę Kontroli, w momencie kiedy był prezentowany raport dotyczący działalności WTZ-ów... WTZ-y wymagają zmian. Standaryzacja, która została wypracowana siłami i PFRON, i ministerstwa, i strony społecznej, jest odpowiedzią na to, co wynika z raportu Najwyższej Izby Kontroli. Oczywiście my jako ministerstwo bardzo mocno staramy się wreszcie ten proces rozpocząć.
Co się zadziało w tym czasie? Rozmawiamy, rozmawialiśmy przez te ostatnie miesiące z Ogólnopolskim Forum WTZ, ale nie tylko. Został powołany specjalny zespół przy Krajowej Radzie Konsultacyjnej, to jest takie ciało doradcze dla pełnomocnika, i tam toczyły się dyskusje dotyczące wdrażania standardów i tego, które postulaty w pierwszej kolejności możemy wdrożyć. Bo, drodzy państwo, standaryzacja to jest bardzo szeroki komponent. Tam jest wiele elementów, niektóre są wysokokosztowe, niektóre są bezkosztowe itd., itd. To trzeba wprowadzać stopniowo. Przygotowaliśmy takie postulaty, takie zadania, które chcemy wdrożyć w pierwszej kolejności. W kwietniu, w maju i w czerwcu te rozwiązania były bardzo szeroko konsultowane z każdym WTZ w kraju, z samorządowcami, ale także ze stroną społeczną, tak aby nie zaskoczyć tych, których te zmiany będą dotykać.
Odpowiadając na pytanie pani poseł, jeśli chodzi o harmonogram, to wczoraj wyszła zmiana rozporządzenia odnośnie do dofinansowania i zwiększenia algorytmu dla warsztatów terapii zajęciowej. Szacujemy, że w przyszłym tygodniu zmiana rozporządzenia z konkretną kwotą już się pojawi w pracach legislacyjnych. Jeśli chodzi o zmiany legislacyjne, które zostały przez nas przygotowane, to też pewnie trafi to w przyszłym tygodniu na kolegium w ministerstwie, tak abyśmy mogli je wprowadzić. A te zmiany, tak jak pani poseł wspomniała, będą dotyczyć wielu kwestii, np. kwestii urlopów, czyli tego, co jest jednym z postulatów strony protestującej, manifestującej dzisiaj przed Sejmem. Ale będziemy także regulować kwestie systemu informatycznego, kwestie nadmiernej biurokracji. Bo, drodzy państwo, dzisiaj pracownicy WTZ-ów muszą obsługiwać biurokrację - nadmierne raportowanie, które nie przysłuży się przecież uczestnikom, a to o uczestników chodzi.
Oczywiście mamy zmiany umożliwiające to, o czym powiedziała pani poseł, aby uczestnik WTZ, który wyjdzie na rynek pracy czy wyjdzie do zakładu aktywności zawodowej, miał przestrzeń odnośnie do tego, aby wrócić. Do tej pory tego nie było, to się zawsze kończyło utratą dofinansowania ze strony PFRON. Te zmiany również są tam zawarte, jest ich oczywiście więcej, ok. 12-13. Jak już będziemy po kolegium, będziemy mogli to jasno komunikować.
Podsumowując w tej materii: rozporządzenie idzie jako pierwsze, zmieniające dofinansowanie tak, aby rzeczywiście od roku 2026 to dofinansowanie dla uczestnika wzrosło, a przy okazji też dofinansowanie dla zakładów aktywności zawodowej, bo to jest to samo. Rozporządzenie będzie zmieniane, więc tam też będzie progres.
Odpowiedź na drugie pytanie pani poseł, a w zasadzie trzecie, o system teleinformatyczny. System teleinformatyczny, który został wypracowany przy pracach nad standaryzacją, będziemy wdrażać. To jest czasochłonny i kosztowy proces, więc on będzie w drugiej kolejności. W momencie, kiedy ten pierwszy pakiet legislacyjny dotyczący wdrożenia standardu wejdzie w życie, wtedy w drugim pakiecie zmian będzie także system informatyczny, który ma przysłużyć się temu, że pracownicy WTZ-ów nie będą musieli wszystkiego przygotowywać na papierze, co jest trudne, także potem pod kątem kontroli czy ewaluacji poszczególnych elementów tego systemu. Pytanie czwarte: Czy zapisy konwencji i standardy będą realizowane? Ależ oczywiście. Standaryzacja była wykonywana ze środków unijnych. Tam jest jasny zapis, że każdy produkt musi respektować konwencję. Ale także ten dokument był przygotowywany (Dzwonek) w duchu Strategii na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami, więc jak najbardziej tak.
W momencie, kiedy wejdziemy na ścieżkę legislacyjną z tymi zmianami, będzie też przestrzeń na konsultacje międzyresortowe, a także publiczne, więc jestem przekonany, że strona społeczna będzie bardzo mocno pilnować, żeby poszczególne zapisy konwencji były respektowane. Dziękuję. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia