10. kadencja, 42. posiedzenie, 2. dzień (08-10-2025)
11. punkt porządku dziennego:
Pytania w sprawach bieżących.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Arkadiusz Marchewka:
Szanowna Pani Marszałek! Panie Pośle! Dziękuję za to pytanie. Kurs, który został obrany przez nasz rząd w kontekście gospodarki morskiej, można określić jednym słowem. To słowo to rozwój. Ale ten rozwój dzisiaj to jest coś więcej, bo porty i gospodarka morska to szeroko rozumiane bezpieczeństwo, zarówno gospodarcze, jak i energetyczne, militarne czy żywnościowe. O wszystkich działaniach w każdej z tych dziedzin przedstawię panu posłowi informacje.
Po pierwsze, jeśli chodzi o kwestie związane z bezpieczeństwem gospodarczym i budową nowych terminali, to priorytetem dla nas jest budowa głębokowodnego portu w Świnoujściu, najdalej wysuniętego na zachód portu, który będzie mógł przyjmować największe kontenerowce na świecie. Ostatnie 1,5 roku to był czas bardzo intensywnych działań, które zakończyły się m.in. takimi decyzjami. W kwietniu 2024 r. została uzyskana decyzja lokalizacyjna dla tej inwestycji. W maju 2024 r. została podpisana umowa na przygotowanie dokumentacji umożliwiającej rozpoczęcie prac dla nowego toru wodnego, który będzie torem podejściowym do portu zewnętrznego w Świnoujściu. W styczniu tego roku została wydana decyzja środowiskowa przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska. Na przełomie kwietnia i maja podpisane zostały umowy na opracowanie dokumentacji projektowo-kosztowej dla zadania dotyczącego budowy drogi technicznej oraz basenu portowego. W sierpniu tego roku - wykonanie programu funkcjonalno-użytkowego i projektów budowlanych, jeśli chodzi o budowę dostępu lądowego do głębokowodnego terminala w Świnoujściu. W sierpniu - to było bardzo istotne - wojewódzki sąd administracyjny oddalił skargę, którą złożyły m.in. niemieckie organizacje środowiskowe w odniesieniu do decyzji środowiskowej w tym zakresie, co znaczy, że decyzja środowiskowa została utrzymana w mocy i jest dla nas wiążąca. 3 września tego roku podpisaliśmy umowę na wykonanie skanu magnetycznego dna morskiego w obszarze, który stanowi wschodnią obudowę w kontekście falochronu. W ubiegłym tygodniu została podpisana bardzo ważna umowa na wykonanie programu funkcjonalno-użytkowego oraz projektów budowlanych wraz z uzyskaniem niezbędnych decyzji lokalizacyjnych dla budowy terminala w Świnoujściu.
To są konkretne działania, które sprawiają, że krok po kroku realizujemy tę kluczową dla gospodarki morskiej inwestycję. Co więcej, planujemy spojrzeć na tę inwestycję dużo ambitniej, niż patrzyli nasi poprzednicy, dlatego że planujemy, aby ten falochron, który będzie miał osłaniać terminal, był falochronem zintegrowanym. Co to znaczy? To znaczy, że Polska powiększy się o 186 ha i na przyszłość będzie to dodatkowa możliwość rozwojowa dla portu w Świnoujściu, który jest portem oddalonym na zachód najbardziej od największych portów trójmiejskich. Odgrywa on bardzo istotne znaczenie również w kontekście militarnym, bo będzie to również port podwójnego zastosowania, tzw. dual-use. Tam będą mogły być również realizowane działania związane z przeładunkami sprzętu wojskowego.
Drugi element to terminal zewnętrzny w Gdyni. Właśnie trwają po podpisaniu umowy prace projektowe dotyczące budowy falochronu i infrastruktury osłonowej dla tego portu. W przyszłym roku rozpoczną się prace. Do końca października inwestorzy mogą składać swoje oferty w ramach postępowania publiczno-prywatnego.
Druga rzecz to kwestia bezpieczeństwa energetycznego. Dzięki odblokowanym przez nasz rząd pieniądzom z Krajowego Planu Odbudowy budujemy port instalacyjny w Gdańsku. Polska powiększa się o 21 ha. To właśnie z tego portu będą realizowane inwestycje dla Polskiej Grupy Energetycznej, czyli stamtąd będą wypływały statki, które będą stawiać wiatraki na morzu. Ale to nie wszystko, bo inwestujemy też w rozwój małych portów. Blisko 700 mln zł zostało przeznaczonych na remonty portów w Ustce, Łebie i Darłowie. Tam przygotowujemy specjalną infrastrukturę dostępową dla tych portów po to, aby zastąpić tę już blisko 100-letnią w zakresie falochronów czy też poprawić tory podejściowe do ważnych mniejszych portów. W sumie więc na te inwestycje związane z energetyką wydamy ponad 1,5 mld zł, ale to nie wszystko, bo budujemy również tzw. MOLF, czyli blisko kilometrowy pirs w miejscu, w którym będzie budowana pierwsza w Polsce elektrownia jądrowa. Dzięki temu właśnie drogą morską będą dostarczane prosto na plac budowy największe elementy do budowy morskich farm wiatrowych.
Po trzecie, bezpieczeństwo żywnościowe. W tym kontekście budujemy w Gdańsku największy terminal agro w Porcie Gdańsk. Będzie to projekt, który został zapowiedziany przez premiera Donalda Tuska. Będzie to terminal w 100% należący do Skarbu Państwa, do spółki Port Gdański Eksploatacja. Na przełomie tego i przyszłego roku rozpoczną się już prace budowlane, dlatego że te dokumentacyjne są na ukończeniu. To oczywiście zwiększy zdolności przeładunkowe, jeśli chodzi o kwestię zbóż.
A więc to są kwestie związane z bezpieczeństwem energetycznym, z bezpieczeństwem gospodarczym. Myślę, że warto tutaj też zwrócić uwagę na to, jak istotną rolę odgrywają nasze porty w procesach gospodarczych. Jeśli chodzi o kwestię podatków z akcyzy, VAT-u i ceł, to w polskich portach (Dzwonek) w ubiegłym roku naliczono 56 mld zł.
Porty to nasze bezpieczeństwo i my w to bezpieczeństwo inwestujemy grube miliardy. Dziękuję. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia