10. kadencja, 42. posiedzenie, 2. dzień (08-10-2025)

16. punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i ustawy o podatku od niektórych instytucji finansowych (druk nr 1752).

Poseł Agnieszka Maria Kłopotek:

    Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Stoimy dziś przed debatą nad projektem nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o podatku od niektórych instytucji finansowych. Jest to projekt, który z jednej strony dotyka sektora bankowego, a z drugiej strony ma fundamentalne znaczenie dla stabilizacji finansów publicznych oraz dla bezpieczeństwa państwa.

    Nie jest tajemnicą, że od 2022 r. banki w Polsce, podobnie jak w całej Unii Europejskiej, notują rekordowe wyniki finansowe. W roku 2023 ich łączny wynik netto wyniósł 27,6 mld zł, a rok później - ponad 42 mld zł. To wzrost o blisko 52%. Powiedzmy wprost: te wyniki nie biorą się wyłącznie z innowacyjności czy nowych produktów bankowych, ale przede wszystkim z okoliczności zewnętrznych: wysokiej inflacji, szybkiego wzrostu stóp procentowych, ożywienia po pandemii oraz zwiększonego zapotrzebowania na finansowanie w całej gospodarce. W tym samym czasie Polska stanęła wobec bezprecedensowych wyzwań w dziedzinie bezpieczeństwa i obronności. Agresja Rosji na Ukrainę uświadomiła nam, że wydatki na armię nie są opcją, ale są koniecznością. Nasze państwo wydaje na ten cel już niemal 5% PKB, co w liczbach bezwzględnych oznacza ponad 200 mld zł. W tej sytuacji propozycja rządu, aby czasowo podwyższyć stawki CIT dla sektora bankowego i instytucji finansowych, jest rozwiązaniem uzasadnionym. Zyski banków mają charakter nadzwyczajny, więc obciążenia, jakie poniosą w najbliższych latach, również mają charakter nadzwyczajny. Polska nie jest tutaj wyjątkiem. Podobne rozwiązania zostały wdrożone w ponad 10 krajach Unii Europejskiej, m.in. w Hiszpanii, we Włoszech czy na Węgrzech.

    Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe dostrzega pozytywne elementy tej ustawy. Po pierwsze, zmiana ma charakter zrównoważony. Stawki są czasowo podwyższone do 30% i 26%, a docelowo ustalone na poziomie 23% i 13%. Po drugie, projekt przewiduje, że od 2027 r. obciążenie podatkiem od niektórych instytucji finansowych zostanie obniżone o 10% w pierwszym roku i o 20% od 2028 r. To istotne, bo oznacza, że rząd rozumie potrzebę wyważenia ciężarów i nie dąży do trwałego podwojenia obciążenia sektora finansowego. Po trzecie, ustawa przewiduje mechanizm przeglądu funkcjonowania. W ciągu 3 lat od wejścia w życie ma zostać dokonana ocena skutków regulacji. Dla nas, jako klubu odpowiedzialnego za równowagę między finansami państwa a stabilnością gospodarczą, jest to bardzo ważne.

    Szanowni Państwo! Jako przedstawicielka Polskiego Stronnictwa Ludowego pragnę zwrócić uwagę na bardzo istotny aspekt procedowanego projektu ustawy o podwyższeniu podatków nakładanych na sektor bankowy. Otóż z troską patrzymy na sytuację banków spółdzielczych, które pełnią ważną rolę w naszych lokalnych społecznościach, a które w obecnym projekcie ustawy zostały potraktowane w sposób, który może okazać się dla nich nieproporcjonalnie obciążający. Banki spółdzielcze w strukturze całego sektora bankowego to ok. 9%, a przewidywana kwota dodatkowych dochodów państwa z tytułu zwiększonego CIT-u wyniesie ok. 30 mld zł. Z tej kwoty banki spółdzielcze byłyby zobowiązane do wpłaty ok. 7 mld zł, czyli 24%. To oznacza, że ciężar finansowy, który spadnie na mniejsze instytucje, jest nieproporcjonalnie wysoki w porównaniu do bardzo dużych banków. Banki spółdzielcze, mimo że są mniejsze, mają ogromne znaczenie dla lokalnej społeczności, rolnictwa i małych przedsiębiorstw. Jako Polskie Stronnictwo Ludowe chcemy podkreślić, że banki spółdzielcze leżą nam głęboko na sercu i będziemy dążyć do tego, by projekt ustawy został przeanalizowany pod kątem tych nierówności. Będziemy proponować poprawki, które uwzględnią specyfikę banków spółdzielczych i pozwolą na bardziej sprawiedliwy podział obciążeń. Wierzymy, że troska o lokalne społeczności i równość szans dla mniejszych instytucji finansowych to fundament, który warto uwzględnić w każdej nowej regulacji, dlatego klub parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego poprze ten projekt w pierwszym czytaniu i będzie pracował nad nim w komisjach. Będziemy pilnować, aby wprowadzone przepisy były sprawiedliwe, proporcjonalne i nie uderzały w zwykłych obywateli, bo dla nas w Polskim Stronnictwie Ludowym najważniejsze jest to, aby polityka gospodarcza i podatkowa państwa służyła nie tylko wielkim instytucjom, lecz także przede wszystkim polskim rodzinom, rolnikom i przedsiębiorcom. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia