10. kadencja, 43. posiedzenie, 1. dzień (15-10-2025)

1. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych (druki nr 1627 i 1791).

Poseł Katarzyna Ueberhan:

    Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu Lewicy odnośnie do rządowego projektu ustawy o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych zawartego w druku sejmowym nr 1627 wraz ze sprawozdaniem komisji z druku nr 1791.

    To bardzo dobry, ważny i bardzo potrzebny projekt. To krok w kierunku ożywienia dialogu społecznego, wzmocnienia roli pracowników i modernizacji ram prawnych stosunków pracy. Nowe rozwiązania to kompleksowa odpowiedź na kryzys układów zbiorowych w Polsce, które obejmują zaledwie 15% osób pracujących, a jest to jeden z najniższych wskaźników w Europie. Dla porównania w Niemczech jest to 56%, a we Francji aż 99%. Dla przypomnienia powiem, bo już mówiliśmy o tym ostatnio, podczas pierwszego czytania, że układ zbiorowy to porozumienie zawierane pomiędzy pracodawcą lub organizacją pracodawców a związkami zawodowymi, które reguluje prawa i obowiązki stron stosunku pracy, w szczególności warunki zatrudnienia, wynagradzania i przyznawania świadczeń socjalnych.

    Niniejsze przedłożenie, co ważne, uwzględnia wnioski z ekspertyzy przygotowanej w ramach krajowego programu odbudowy oraz postulaty związków zawodowych i organizacji pracodawców. Jest też implementacją unijnej dyrektywy w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych, zobowiązującej państwa członkowskie do raportowania danych o porozumieniach zbiorowych. Ustawa ta w całości zastąpi dotychczasowe przepisy rozdziału XI Kodeksu pracy.

    Najważniejszy aspekt projektu, kluczowa korzyść wynikająca z nowych zaproponowanych rozwiązań to, jak była już mowa, Krajowa Ewidencja Układów Zbiorowych Pracy. Jest to najważniejsza zmiana i zupełna nowość. Kolejna to dynamiczne terminy i odnowienie układów. Kolejna zmiana to uproszczenie procedur rejestracyjnych i rozszerzenie stosowania układów. I wreszcie, tak jak mówiłam, implementacja dyrektywy unijnej i modernizacja prawa układowego.

    Wprowadzenie nowej ustawy o układach zbiorowych pracy to moment historyczny. To szansa, by ożywić dialog społeczny, wzmocnić pozycję pracowników i stworzyć bardziej sprawiedliwy system regulacji pracy w Polsce. Lewica całym sercem popiera ten rządowy projekt, który jest przykładem prawdziwej, tak potrzebnej, oczekiwanej reformy dla ludzi pracy.

    Równocześnie chciałabym złożyć parę poprawek. Są to poprawki o charakterze technicznym oraz jedna poprawka merytoryczna, uwzględniająca stanowisko Sądu Najwyższego. Składam też wniosek o nieodsyłanie projektu i zgłoszonych poprawek ponownie do komisji z uwagi na podwójne vacatio legis i krótki termin wejścia w życie jednej z wprowadzanych zmian. Dziękuję.

Przebieg posiedzenia