10. kadencja, 43. posiedzenie, 1. dzień (15-10-2025)

3. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks wyborczy (druki nr 1389 i 1715).

Poseł Sprawozdawca Barbara Dolniak:

    Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt ustawy, który rozpatrujemy w ramach drugiego czytania, dotyczy bardzo ważnego tematu, a mianowicie rozszerzenia możliwości głosowania korespondencyjnego na wszystkich wyborców. Przedmiotowy projekt ustawy został przygotowany we współpracy z Państwową Komisją Wyborczą, dzięki czemu mamy pewność, że zaproponowane rozwiązania są bezpieczne i możliwe do wprowadzenia. Wprowadzenie głosowania korespondencyjnego na szeroką skalę wiąże się nie tylko z większą wygodą dla wyborców, obywateli, ale także z możliwością zwiększenia frekwencji, a tym samym uzyskania przez osoby wybrane mocniejszej legitymacji demokratycznej, co jest ogromnie ważne.

    Omawiany projekt ustawy jest krokiem w stronę nowoczesnej demokracji uwzględniającej możliwości dzisiejszej techniki, dzisiejszego świata, które stwarzają warunki do głosowania korespondencyjnego. Jak już powiedziałam, przygotowanie tego projektu ustawy we współpracy z Państwową Komisją Wyborczą pozwoliło usunąć ewentualne wątpliwości, obawy co do sposobu przeprowadzenia takiego głosowania. Rozmawialiśmy m.in. o potrzebie zamieszczenia w przepisach jasnego rozwiązania dotyczącego obowiązku zaklejania koperty, do której wkładana jest karta, a następnie koperty, w której wysyłany jest głos. To jest wprost opisane w przepisach, aby nikt nie miał wątpliwości co do tego, jak będzie przebiegało głosowanie, a przede wszystkim co do kwestii zabezpieczeń.

    Bardzo ważnym elementem rozwiązania zaproponowanego w przedłożonym projekcie jest dobrowolność. To wyborca, a nie kto inny, zdecyduje o wyborze jak najlepszego dla niego rozwiązania w celu realizacji prawa wyborczego. Głosowanie korespondencyjne będzie opcją, z której będzie można skorzystać w razie potrzeby i w razie chęci.

    Projekt ustawy ma doniosłe znaczenie społeczne, ponieważ głosowanie korespondencyjne będzie umożliwiało szerszą realizację konstytucyjnej zasady powszechności prawa wyborczego, a także skorzystanie przez wyborców z najdogodniejszej dla nich formy oddania głosu, co wiąże się z respektowaniem konstytucyjnej zasady równości wobec prawa, ponieważ z takiej formy głosowania będą mogły korzystać np. osoby z niepełnosprawnościami, których nie ma kto zawieźć do lokalu wyborczego, a także inne osoby. Wiąże się to z realizacją prawa równości, o którym mówi art. 32 ust. 1 konstytucji.

    Jeżeli chcemy, aby wybory miały charakter prawdziwie powszechny i równy, to musimy usuwać bariery utrudniające głosowanie, a więc transportowe, zdrowotne czy związane z mobilnym trybem życia. Proszę sobie wyobrazić młodą matkę, która w dniu wyborów zostaje sama z dwójką małych dzieci, albo starszego człowieka mieszkającego na wsi, gdzie autobus kursuje np. tylko dwa razy dziennie, albo obywatela, który pracuje za granicą. Z tym wiążą się faktyczne trudności.

    Projekt ustawy był rozpatrywany przez Komisję Nadzwyczajną do spraw zmian w kodyfikacjach w dniach 11 i 23 września br. W głosowaniu, które odbyło się 23 września, wzięło udział 18 posłów, za głosowało 11 posłów, przeciw - 7, nikt nie wstrzymał się od głosu. Komisja pozytywnie zaopiniowała ten projekt. Zresztą projekt ustawy został złożony ponownie, gdyż uwzględniono w nim uwagi, które zgłosił prezydent, w celu wyeliminowania niebezpieczeństwa niezłożenia podpisu pod tym projektem. Naprawdę przedyskutowaliśmy z Państwową Komisją Wyborczą wszystkie elementy, szczegóły po to, by wyeliminować sytuacje, które mogłyby budzić wątpliwości.

    W związku z tym bardzo państwa posłów proszę o rzeczowe podejście do projektu ustawy, który - jak już powiedziałam - ma na celu realizację zasady powszechności i równości udziału w wyborach. Stwarza on możliwości dla każdego, kto chce głosować, i w zasadzie wytrąca wyborcom argumenty: miałem za daleko do siedziby komisji wyborczej, nie mogłem dojechać, nie miał mnie kto zawieźć. W związku z tym liczę na to, że cała Izba, już po uwzględnieniu, jak powiedziałam wcześniej, uwag do tego projektu zgłoszonych przez pana prezydenta, zagłosuje za tą ustawą i że będziemy mogli ją wdrożyć i realizować w kolejnych wyborach. Bardzo dziękuję. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia