10. kadencja, 43. posiedzenie, 1. dzień (15-10-2025)
4. punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1638 i 1773).
Poseł Piotr Kowal:
Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu parlamentarnego Lewica mam zaszczyt zabrać głos w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym i niektórych innych ustaw.
Ten projekt wprowadza Portal Danych o Obrocie Mieszkaniami, w skrócie właśnie Portal DOM. To nie jest skomplikowany system, z którego nikt nie skorzysta. To jest praktyczne, proste narzędzie, które pozwoli każdemu, niezależnie od tego, czy kupuje pierwsze mieszkanie, czy planuje inwestycje, sprawdzić, ile tak naprawdę kosztują nieruchomości w konkretnej lokalizacji, nie według cen z ogłoszeń, które są często zawyżone, ale według cen rzeczywistych, tych z aktów notarialnych i z umów deweloperskich. Dziś kupujący działają w dużej mierze po omacku - tak trzeba to nazwać, bo portale z ogłoszeniami podają ceny wyjściowe, które potrafią być o kilkanaście procent wyższe od finalnych. Brak rzetelnych informacji oznacza, że wiele osób podejmuje życiową decyzję, często zaciągając kredyt na 30 lat, w oparciu o niepełne dane. Stąd Portal DOM, który ma zmienić tę sytuację. Jestem przekonany, że tak właśnie będzie. Dane będą pochodziły od deweloperów, notariuszy i Krajowej Administracji Skarbowej, a więc z wiarygodnych źródeł. Będą aktualne, bezpłatne i dostępne dla każdego. Kupujący będą mogli lepiej porównać oferty, negocjować i podejmować decyzje na podstawie faktów, a nie marketingowych trików. Przejrzystość rynku ograniczy ryzyko przepłacenia za mieszkanie. Skorzystają też samorządy i państwo, bo Portal DOM dostarczy twardych danych do prowadzenia polityki mieszkaniowej, monitorowania cen i skutków programów wsparcia.
Projekt, co ważne, nie tworzy nowych obowiązków dla obywateli. Dane o rynku nieruchomości to dziś wiedza, którą głównie czerpią, mają deweloperzy, banki i profesjonaliści. Zwykły obywatel, który chce kupić mieszkanie dla siebie, tej wiedzy po prostu nie ma. Dlatego Portal DOM jest tak potrzebny, wyrównuje szanse i daje ludziom realne narzędzia, żeby podejmowali decyzje świadomie.
Natomiast mamy też informacje po ostatnim posiedzeniu komisji, że pojawiły się pewne uwagi ze strony środowiska notariuszy. W naszej opinii one były po części zasadne. Dlatego też chciałbym złożyć trzy poprawki, które będą dotyczyły m.in. uwzględnienia w katalogu wyłączeń umów odpłatnych o dożywocie. To również poprawka, na którą zwracało uwagę środowisko notariuszy, odnośnie do niemożności ustalania przez notariuszy informacji dotyczących liczby pokojów w domu jednorodzinnym, powierzchni użytkowej domu jednorodzinnego i wszystkich innych informacji, które byłyby trudne do zebrania dla notariuszy. Dlatego proponujemy wprowadzić oświadczenie w tej sprawie przy zawieraniu umowy.
Trzecia poprawka zmienia nieco terminy, m.in. wejścia w życie ustawy, z 20 do 16 miesięcy, również termin wejścia w życie przepisów dotyczących uzupełniających danych gromadzonych w ewidencji Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego z 12 do 10 miesięcy.
Kolejna zmiana też dotyczy terminu. O to również prosiło środowisko notariuszy i mówili o tym moi przedmówcy. Czyli wydłużenie terminu wejścia w życie zmian w ustawie - Prawo o notariacie z 6 do 12 miesięcy, tak aby wątpliwości, które podnosiły środowiska notarialne, odnośnie do zastępstw i wszystkich innych trudności mogły być rozstrzygnięte.
Klub parlamentarny Lewica popiera tę ustawę, ale jednocześnie składa przedstawione przeze mnie propozycje zmian.
Przebieg posiedzenia