10. kadencja, 43. posiedzenie, 1. dzień (15-10-2025)

Oświadczenia.

Poseł Bożena Lisowska (tekst niewygłoszony):

    Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W związku z napływającymi alarmującymi sygnałami od przedstawicieli polskich środowisk polonijnych oraz pracowników socjalnych pragnę zwrócić uwagę na narastający problem bezdomności wśród obywateli polskich przebywających w krajach Europy Zachodniej, zwłaszcza w Niemczech i Holandii.

    Z przekazywanych informacji wynika, że coraz częściej ofiarami tego zjawiska stają się osoby, które padły ofiarą nieuczciwych pośredników pracy działających w Polsce. Polscy obywatele, zachęceni ofertami atrakcyjnego zatrudnienia i wysokich zarobków, wyjeżdżają za granicę, gdzie na miejscu okazuje się, że warunki pracy, płacy i zakwaterowania znacząco odbiegają od przedstawionych w ogłoszeniach. W wyniku nieuczciwych praktyk pośredników wiele osób traci wynagrodzenie i zakwaterowanie, pozostając bez środków do życia, meldunku, wsparcia socjalnego oraz znajomości języka, co skutecznie utrudnia dochodzenie należnych im praw. Należy zaznaczyć, że w większości przypadków lokalni pracodawcy nie uczestniczą w tych procederach, wypłacając wynagrodzenia zgodnie z obowiązującym w danym kraju prawem, natomiast środki te trafiają do pośredników. Skutkiem jest dramatyczna sytuacja polskich obywateli, którzy trafiają na ulice zachodnioeuropejskich miast, co negatywnie wpływa również na wizerunek naszego kraju.

    Drugim poważnym problemem jest trudność w uzyskaniu przez osoby deportowane do Polski 90-dniowego ubezpieczenia zdrowotnego. Choć prawo to gwarantuje art. 54 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, w praktyce często dochodzi do odmów lub braku reakcji ze strony samorządów. W czerwcu 2024 r. rzecznik praw obywatelskich interweniował w tej sprawie, opisując przypadek bezdomnego obywatela deportowanego z Niemiec, któremu dopiero po odwołaniu przyznano prawo do świadczeń zdrowotnych.

    W związku z powyższym zwracam się zarówno do posłów, jak i do ministra rodziny, pracy i polityki społecznej z apelem o podjęcie działań mających na celu zintensyfikowanie walki z nieuczciwymi pośrednikami pracy, zapewnienie skutecznego wsparcia dla obywateli polskich przebywających za granicą w kryzysie bezdomności oraz wprowadzenie rozwiązań ułatwiających im dostęp do opieki zdrowotnej po powrocie do Polski.

Przebieg posiedzenia