10. kadencja, 43. posiedzenie, 3. dzień (17-10-2025)
25. punkt porządku dziennego:
Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym (druk nr 1825).
Poseł Magdalena Łośko:
Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowni Państwo! Panie Ministrze! Chcę na początek odnieść się do słów pana posła Kowalskiego i tylko przypomnieć, że budżet państwa i finanse publiczne to zrujnował właśnie PiS, Prawo i Sprawiedliwość.
Szanowni Państwo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko w imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym, aktualizującej tzw. akcyzową mapę drogową na lata 2026-2027. Projekt ten stanowi odpowiedź na realne zmiany gospodarcze i społeczne, jakie zaszły w ostatnich latach.
Dotychczasowe stawki akcyzy ustalane w zupełnie innych warunkach makroekonomicznych uległy dezaktualizacji. Spadek inflacji oraz znaczący wzrost wynagrodzeń sprawiły (Gwar na sali, dzwonek), że napoje alkoholowe stały się relatywnie tańsze i bardziej dostępne, niż zakładano w pierwotnych założeniach akcyzowej mapy drogowej. Dziś za przeciętne wynagrodzenie Polacy mogą kupić znacznie więcej napojów alkoholowych niż jeszcze kilka lat temu, ale to nie jest tylko kwestia fiskalna. To kwestia odpowiedzialności państwa za zdrowie publiczne.
Dostępność alkoholu w Polsce jest jedną z najwyższych w Unii Europejskiej. Co roku tysiące rodzin doświadcza dramatu uzależnienia, przemocy domowej, rozpadu więzi społecznych i kosztownych konsekwencji zdrowotnych. Nadużywanie alkoholu generuje również ogromne obciążenia dla systemu ochrony zdrowia (Gwar na sali, dzwonek), zarówno w obszarze leczenia chorób somatycznych, jak i psychiatrycznych.
Polityka akcyzowa państwa nie jest wyłącznie narzędziem fiskalnym. To również skuteczny instrument regulacji społecznej i zdrowotnej. Jeżeli jako państwo mamy realnie przeciwdziałać skutkom nadużywania alkoholu, musimy sięgać po narzędzia, które ograniczają jego nadmierną dostępność cenową. Zwłaszcza w sytuacji, gdy dane jednoznacznie wskazują na dynamiczny wzrost siły nabywczej społeczeństwa.
Projekt zakłada umiarkowaną, ale konsekwentną aktualizację stawek akcyzy: w 2026 r. wzrost o 15% w stosunku do stawek z 2025 r., a w 2027 r. - o kolejne 10% rok do roku. Zmiany obejmują wszystkie kategorie napojów alkoholowych: alkohol etylowy, piwo, wino, napoje fermentowane i wyroby pośrednie. Podnosząc stawki w oparciu o zaktualizowane parametry gospodarcze, państwo działa racjonalnie, nie naruszając zasady zaufania obywateli do prawa. Reagując na nadzwyczajne okoliczności, takie jak skutki gospodarcze, dowodzimy, że polityka publiczna nie może być oderwana od rzeczywistości społeczno-ekonomicznej.
Wysoka Izbo! Klub Koalicja Obywatelska podkreśla, że aktualizacja akcyzowej mapy drogowej jest krokiem w kierunku nowoczesnej, odpowiedzialnej polityki zdrowotnej i fiskalnej. Nie można udawać, że zwiększona konsumpcja alkoholu nie niesie ze sobą kosztów. Te koszty zdrowotne, społeczne i ekonomiczne dziś ponoszą wszyscy obywatele. Dlatego wnoszę o przyjęcie projektu ustawy i poparcie rozwiązań, które nie tylko porządkują system podatkowy, ale również realnie przyczyniają się do ochrony zdrowia publicznego i wzmocnienia finansów państwa. Dziękuję bardzo. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia