10. kadencja, 43. posiedzenie, 3. dzień (17-10-2025)

Oświadczenia.

Poseł Michał Kowalski (tekst niewygłoszony):

    W ostatnim czasie coraz wyraźniej widać, że sytuacja finansowa i organizacyjna samorządów w Polsce ulega systematycznemu pogorszeniu. Rząd Donalda Tuska, zamiast wspierać lokalne wspólnoty, ogranicza ich realną samodzielność poprzez centralizację środków i decyzji. Dochody własne gmin i powiatów spadają, podczas gdy zakres zadań przekazywanych przez państwo nieustannie rośnie. Samorządy muszą realizować kosztowne reformy w oświacie, opiece społecznej i transporcie publicznym bez zapewnienia odpowiednich funduszy. Zwiększane są wymogi biurokratyczne, a dostęp do dotacji i subwencji coraz częściej uzależniony jest od decyzji ministerstw w Warszawie.

    W efekcie wiele gmin, zwłaszcza wiejskich i mniejszych miejskich, balansuje na granicy wypłacalności. Ograniczane są inwestycje lokalne, spowalnia się rozwój infrastruktury, a mieszkańcy tracą dostęp do ważnych usług publicznych. Zamiast dialogu z władzami lokalnymi obserwujemy narzucanie rozwiązań odgórnych, często bez konsultacji społecznych. Rząd zamiast partnerstwa wybiera kontrolę i podporządkowanie, co stoi w sprzeczności z ideą samorządności zapisaną w Konstytucji RP.

    Sytuacja ta prowadzi do faktycznego osłabienia demokracji lokalnej i marginalizacji społeczności obywatelskich. Samorządy, które przez ostatnie dekady były motorem rozwoju Polski, dziś stają się ofiarą polityki centralizacyjnej. Domagamy się przywrócenia równowagi finansowej, zwiększenia udziału samorządów w podatkach PIT i CIT oraz respektowania ich autonomii w podejmowaniu decyzji. Silny samorząd to silne państwo. Obecny rząd powinien o tym pamiętać, zanim doprowadzi do trwałego upadku lokalnej wspólnoty i zaufania obywateli do instytucji publicznych.

Przebieg posiedzenia