10. kadencja, 6. posiedzenie, 1. dzień (21-02-2024)
3. punkt porządku dziennego:
Sprawozdanie Ministra Sportu i Turystyki z realizacji ustawy z dnia 15 lipca 2020 r. o Polskim Bonie Turystycznym za okres od sierpnia 2020 r. do sierpnia 2023 r. wraz ze stanowiskiem Komisji Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki (druki nr 168 i 189).
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki Piotr Borys:
Tak jest.
Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Bardzo dziękuję.
Wicemarszałek Włodzimierz Czarzasty:
Dziś taki dzień: jedni występują po raz ostatni, drudzy po raz pierwszy.
Proszę bardzo.
(Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz: Święte słowa.)
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki Piotr Borys:
Ważne, aby robić to zgodnie z prawem i zgodnie z własnymi przekonaniami.
Chciałbym przedstawić sprawozdanie dotyczące bonu turystycznego. Do tego obliguje nas ustawa z 15 lipca 2020 r. o Polskim Bonie Turystycznym. Takie sprawozdanie stosownie musiało wpłynąć do połowy lipca. W związku z tym Sejm, z uwagi na część pomiędzy kadencjami, powinien takiego sprawozdania wysłuchać i odpowiednio je przyjąć.
Szanowni Państwo! W sprawie bonu i krótkiej historii: bon turystyczny uruchomiony został 1 sierpnia, jak pamiętamy, 2020 r. w celu wsparcia branży turystycznej w okresie pandemii. Pamiętamy i pamiętają ci, którzy byli już w poprzedniej kadencji, kiedy przyjmowaliśmy stosowną ustawę. W bonie przewidziano wsparcie dla rodzin z dziećmi kwotą 500 zł. Ta kwota wsparcia mogła być powiększona o kolejne 500 zł wtedy, kiedy dotyczyła dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności. Jeżeli chodzi o to, w jakim zakresie można było skorzystać z pomocy, przypomnę tylko, że można było dokonać płatności za usługi hotelarskie bądź imprezy turystyczne realizowane na terenie kraju, m.in. za pobyt w hotelach, pensjonatach, gospodarstwach agroturystycznych, także w czasie wyjazdów dzieci na kolonie, obozy harcerskie czy imprezy sportowe.
Formalnie ustawa o bonie de facto zakończyła swoją realizację - mówię już o fizycznych wydatkach bonu - 31 marca 2023 r., czyli blisko rok temu. Co do statystyk, liczba bonów, które zostały aktywowane, sięgnęła blisko 4 mln z łącznych 4456 tys., co stanowi 88% wszystkich przysługujących beneficjentom bonów, a więc zakres wykorzystania był bardzo, bardzo wysoki. Do płatności wykorzystanych zostało ponad 3,7 mln bonów. Jeżeli chodzi o skorzystanie przez dzieci, łączna liczba dzieci, które skorzystały, to jest 6,3 mln osób, w tym 220 tys. dzieci z orzeczoną niepełnosprawnością.
W programie bonu uczestniczyło 28 124 przedsiębiorców z całej Polski, a kwota łączna w ciągu tych 3 lat, co warto może przypomnieć Wysokiej Izbie, to kwota 3 170 876 tys. zł.
Jak rozkładały się wydatki w zakresie bonów w poszczególnych latach? W 2020 r. - kwota 238 mln zł. W roku 2021 - to jest najwyższy kwotowo rok - to była kwota 1753 mln zł. 2022 r. - 961 mln zł. I 216 mln zł w roku 2023, a więc w ostatnim roku funkcjonowania bonu.
Jeżeli chodzi o płatności na poszczególne działalności gospodarcze: imprezy turystyczne - 35% z kwoty 3,5 mld zł, usługi hotelarskie - 56% wydatków, usługi hotelarskie oraz pozostałe imprezy turystyczne - 7,7%.
Jak wyglądało przekazanie kwoty 3170 mln zł, jeżeli chodzi o partycypację w poszczególnych regionach? Bo to jest ciekawe, to, które regiony w największym stopniu skorzystały z bonu, z tego ogromnego wolumenu środków, z przepływu tych środków do gospodarki i do branży. Otóż na pierwszym miejscu - województwo małopolskie. Bon wykorzystano w kwocie łącznie 675 mln zł. Województwo pomorskie - 548 mln zł, zachodniopomorskie - 307 mln zł, dolnośląskie - 229 mln zł, województwo śląskie - 158 mln zł, wielkopolskie - 132 mln zł, warmińsko-mazurskie - 128 mln zł, podkarpackie - 104 mln zł, lubelskie - 92 mln, łódzkie - 87 mln zł, świętokrzyskie - 76 mln, kujawsko-pomorskie - 75 mln, podlaskie - 39 mln zł, opolskie - 26 mln zł, lubuskie - 22 mln zł.
Proszę na to zwrócić uwagę. Oczywiście decydował o tym turysta, konsument, a więc dziecko wraz z rodzicem. Przypomnę, że jeśli chodzi o Małopolskę, to jest to 675 mln zł, a najniższy wskaźnik ma województwo lubuskie - 20 mln zł. To tylko pokazuje ofertę i wybór. To była de facto oferta rynkowa ukierunkowana właśnie na spędzanie czasu z dziećmi lub przez dzieci.
Jeśli chodzi o legislację, to, tak jak wspomniałem, w międzyczasie ustawa o bonie turystycznym została dwukrotnie przesunięta, m.in. w 2022 r., a także przedłużona do 31 marca 2023 r.
Efekty programu należy ocenić absolutnie pozytywnie. Ilość środków, która trafiła do branży, spowodowała przede wszystkim, że ograniczono szarą strefę. Mówiąc wprost, bardzo wielu przedsiębiorcom z tej branży opłacało się zalegalizować i wskazać działalność turystyczną, hotelarską i pochodną w związku z tym, że trafiły tam te środki. To pierwszy dosyć istotny cel i efekt tej ustawy oraz tych środków. Po drugie, chodzi oczywiście o wpływ na wszystkie powiązane usługi okołoturystyczne, które są związane przede wszystkim z obecnością tak dużej grupy stymulowanych turystów. Niwelowanie skutków pandemii to oczywiście naturalna sprawa. Bardzo istotne jest także zwiększenie aktywności osób z niepełnosprawnościami. Dodatkowo nastąpiła także poprawa płynności finansowej, jeżeli chodzi o przedsiębiorców. To była zasadnicza kwestia. W taki sposób bon i obecność blisko 4 mln turystów wpłynęły na płynność branży budżetowej, jej przychody, a także pozyskanie nowych klientów. Dla bardzo wielu osób były to często pierwsze wyjazdy. Utrwalenie tego mechanizmu korzystania z usług turystycznych wiąże się oczywiście także z ochroną miejsc pracy.
Jeśli chodzi o realizację ustawy, to Polska Organizacja Turystyczna była w ustawie wyznaczona jako instytucja, która przyjmuje stosowne wnioski i skargi administracyjne. Początkowo wpłynęło 90 tys. wniosków. Zostało wydanych 54 tys. decyzji administracyjnych, w tym 30 tys. decyzji przyznających prawo do bonu. W niewielkim zakresie zdarzały się również nieprawidłowości. Zdarzało się skupowanie bonów przez różne podmioty, co było zakazane. Skierowano 48 zawiadomień o możliwości popełnienia przestępstwa. 26 spraw zostało zakończonych w procedurze administracyjnej. Dwie skargi rozstrzygnięto na korzyść Polskiej Organizacji Turystycznej. Te kwestie związane z rozliczaniem bonu, kwestie związane z zakończeniem całego programu potrwają jeszcze kilka lat w ramach toczących się spraw. Pełna sprawozdawczość jest bezpośrednim obowiązkiem ministerstwa turystyki, a tak naprawdę Polskiej Organizacji Turystycznej. Chodzi także o kwestię zabezpieczenia środków przewidzianych na utrzymanie tej części struktury administracyjnej, która będzie kończyła wszystkie te sprawy związane z bonem. Będziemy wnioskować o takie kwestie.
To są najistotniejsze elementy, którymi chciałem się podzielić przy okazji sprawozdania, które wszystkim paniom i panom posłom zostało przedstawione także w dokumencie. Bardzo dziękuję. (Oklaski)
Przebieg posiedzenia