10. kadencja, 6. posiedzenie, 2. dzień (22-02-2024)
4. punkt porządku dziennego:
Pytania w sprawach bieżących.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Arkadiusz Myrcha:
Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwo Posłowie! Bardzo dziękuję za poruszenie tej, jak się wydaje, naprawdę niezwykle bulwersującej sprawy. Jak podkreśliła pani poseł, jesteśmy w sytuacji, kiedy mówimy o postępowaniu karnym dotyczącym wykorzystania osoby z niepełnosprawnością, osoby, która nie była zdolna kierować swoim postępowaniem i samodzielnie podejmować decyzji. Mówimy o sprawie o charakterze majątkowym, o nieruchomości. Chciałoby się zawsze przy okazji wystąpień sejmowych mówić o rzeczach pozytywnych, o rzeczach dobrych, o planowanych zmianach. Niestety, czasami ze smutkiem trzeba mówić o sprawach naprawdę niezwykle bulwersujących, które nigdy w państwie nie powinny się zdarzyć, a jednak się zdarzają.
Postępowanie karne, które jest przedmiotem tego pytania, prowadzone jest w Prokuraturze Okręgowej w Krakowie pod sygn. 3017-2.Ds.19.2023 i zostało zainicjowane już prawie rok temu, wiosną 2023 r. w Prokuraturze Okręgowej w Tarnowie. Więc nie jest to sprawa ani świeża, ani taka, o którą pytała pani poseł. Naprawdę nie wiem, skąd można wyciągać tak daleko idące wnioski, że ona ma jakikolwiek związek z bieżącą sytuacją w Polsce. Sprawa jest już stara w tym sensie, że jest od wielu miesięcy prowadzona przez jednostkę prokuratury, a wzięła się nie skądinąd jak z czujności sądu. I tutaj należy chylić czoła przed sędzią prowadzącym postępowanie, bo Sąd Rejonowy w Tarnowie, Wydział Rodzinny i Nieletnich, rozpoznawał sprawę o przyznanie, ustanowienie kuratora dla osoby z niepełnosprawnościami. Zwrócił się do Prokuratury Rejonowej w Tarnowie z wnioskiem o rozważenie wystąpienia z powództwem, czyli w drodze cywilnej, o stwierdzenie nieważności umowy darowizny działki zabudowanej w miejscowości Szerzyny o powierzchni 0,5 ha, na mocy której przeniesiona została własność tej nieruchomości właśnie na rzecz gminy Szerzyny. Sąd wskazał, że ma uzasadnione wątpliwości co do możliwości kierowania przez darczyńcę - tu imię osoby pokrzywdzonej - swoim postępowaniem i czy on mógł świadomie podejmować decyzje w tym zakresie. Umowa darowizny została podpisana w marcu 2021 r. w kancelarii notarialnej w miejscowości Biecz. Ta osoba pokrzywdzona była już wówczas pensjonariuszem Domu Pomocy Społecznej w Nowodworzu przeznaczonego do opieki nad osobami przewlekle psychicznie chorymi.
Postępowanie w Sądzie Rejonowym w Tarnowie zostało wszczęte w związku z wnioskiem o ustanowienie dla osoby pokrzywdzonej kuratora, który w dniu 24 marca 2021 r. złożyła dyrektor Domu Pomocy Społecznej w Nowodworzu pani Marta J. Niezwłocznie po uzyskaniu informacji w dniu 9 marca 2021 r. na polecenie wójta gminy pana Grzegorza G. zorganizowano spotkanie u notariusza w celu uregulowania spadku po zmarłych rodzicach osoby pokrzywdzonej oraz w sprawie planowanego nieodpłatnego nabycia przez gminę nieruchomości po spadkobiercy, czyli po osobie pokrzywdzonej. I 26 marca 2021 r. dyrektor Domu Pomocy Społecznej w Nowodworzu cofnęła wniosek o ustanowienie kuratora dla osoby pokrzywdzonej na polecenie starosty tarnowskiego pana Romana Ł. I w wyniku tych działań o charakterze pozakarnym podjętych przez Prokuraturę Okręgową w Tarnowie w sprawie o sygnaturze... - tu nie będę cytował - postanowieniem z dnia 6 lutego 2023 r. Sąd Okręgowy w Tarnowie I Wydział Cywilny ubezwłasnowolnił całkowicie pana będącego tutaj pokrzywdzonym w tej sprawie z powodu choroby psychicznej. Biegli psychiatrzy oraz psycholog wskazali, że możliwości umysłowe kształtują się na poziomie upośledzenia umysłowego w stopniu umiarkowanym. Stwierdzono chorobę psychiczną o obrazie schizofrenii paranoidalnej. Stan zdrowia nie pozwalał na podejmowanie decyzji oraz wyrażenie woli w okresie, w którym doszło do podpisania przez osobę pokrzywdzoną umowy darowizny, a więc osoba nie mogła samodzielnie w sposób świadomy zadecydować o zawarciu tej umowy darowizny.
Śledztwo prowadzone przez Prokuraturę Okręgową w Krakowie znajduje się już w tym momencie w fazie ad personam. Przypomnę, jest to już kolejna faza po fazie ad rem, w której to bada się, czy mogło dojść do popełnienia przestępstwa. Faza ad personam to już jest faza, w której stawia się konkretnym osobom konkretne zarzuty.
I tak pan Roman Ł., starosta tarnowski, usłyszał zarzut z art. 231 § 2 Kodeksu karnego i art. 18 § 3 Kodeksu karnego w związku z art 286 § 1 Kodeksu karnego w związku z art. 11 § 2 Kodeksu karnego oraz art 231 § 1 Kodeksu karnego. Mówimy tu o przestępstwie tzw. urzędniczym (Dzwonek) - przepraszam - i o oszustwie. Zarzuty słyszała także pani Anna G., dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Tarnowie, pan Grzegorz G., wójt gminy Szerzyny oraz Wojciech W., notariusz, o którym wspomniałem wcześniej. Żaden z podejrzanych nie przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów. Pierwszy termin śledztwa upływa w dniu 29 lutego 2024 r. i z informacji uzyskanych z jednostki prokuratury wiemy, że planowane jest przedłużenie na kolejne 3 miesiące, w szczególności z uwagi na oczekiwanie na opracowanie przez biegłych badających autentyczność zabezpieczonych w toku postępowania przygotowawczego dokumentów. Dziękuję bardzo, panie marszałku.
Przebieg posiedzenia