10. kadencja, 7. posiedzenie, 2. dzień (07-03-2024)
6. punkt porządku dziennego:
Pytania w sprawach bieżących.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Henryk Kiepura:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Odpowiadając na te pytania, nie będę odnosił się do zarzutów dotyczących kłamstw, bo do tego już z tej strony sali przywykliśmy. Natomiast przedstawię szczegółowo wyliczenia i decyzje, jakie zapadły, i to, na jakim etapie są podwyżki wdrażane już w tej chwili przez samorządy po decyzji Sejmu i decyzji Ministerstwa Edukacji Narodowej.
Jeżeli chodzi o wysokość podwyżek, o której mówił przed chwilą pan poseł, są wyliczenia, o których informowaliśmy stronę samorządową i stronę związkową, ponieważ Ministerstwo Edukacji Narodowej jest otwarte na dialog. Szczegółowo przedstawiliśmy wysokość minimalnych wynagrodzeń nauczycieli. Przypomnę, że 1 stycznia 2023 r. minimalne wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela początkującego wynosiło 3690 zł, natomiast od 1 stycznia 2024 r. jest to 4908 zł. Podobnie jest w innych stopniach awansu zawodowego. Nauczyciel mianowany: 1 stycznia 2023 r. było to 3890 zł, a dzięki decyzji tego rządu od 1 stycznia 2024 r. jest to 5057 zł. Nauczyciel dyplomowany: było to 4550 zł, a dzięki decyzjom, jakie zapadły w ostatnich miesiącach, to 5915 zł.
Jeżeli chodzi o średnie wynagrodzenia nauczycieli, to też przypomnę, że od 1 stycznia 2023 r. nauczyciel początkujący miał wynagrodzenie średnie na poziomie 4777,86 zł, a dzięki decyzji rządu od 1 stycznia tego roku średnie wynagrodzenie nauczyciela początkującego to 6354,58 zł, a więc podwyżka brutto 1576,72 zł. Stopień nauczyciela mianowanego: wynagrodzenie 1 stycznia ub.r. - 5733 zł. Dzięki podwyżkom od 1 stycznia 2024 r. - 7454 zł. Jeśli chodzi o stopień nauczyciela mianowanego, to 1 stycznia 2023 r. było to 7326, a od 1 stycznia tego roku jest to 9523 zł. Chodzi o średnie wynagrodzenie, czyli wynagrodzenie z godzinami ponadwymiarowymi i zastępstwami. Chcę to doprecyzować, bo pytania nie były precyzyjne.
Należy też nadmienić, że środki niezbędne na wynagrodzenia nauczycieli wraz z pochodnymi od wynagrodzeń, w tym środki na odpis na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, jednorazowe świadczenia na start oraz dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli są zagwarantowane przez państwo w ramach dochodów jednostek samorządu terytorialnego, o czym jeszcze za chwilę. Oznacza to, że w całości zabezpieczone są środki na podwyżki, które zostały wprowadzone.
Chciałbym również poinformować o subwencji oświatowej na 2024 r. Kwoty części oświatowej subwencji ogólnej na 2024 r. dla poszczególnych gmin, powiatów i samorządów, województw naliczone zostały zgodnie z zasadami przyjętymi w rozporządzeniu ministra edukacji z 8 grudnia 2024 r. w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2024 r. Nakłady na oświatę z budżetu państwa wzrosły. Według ustawy budżetowej w części oświatowej na rok 2024 przewidziano kwotę 87 983 850 tys. zł, co w odniesieniu do kwoty subwencji na rok 2023 - z uwzględnieniem zmian dokonanych przez rząd - stanowi wzrost o 23 403 269 tys. zł. Proszę zwrócić uwagę, że jest to wzrost o 36,2% rok do roku. W kwocie części oświatowej subwencji ogólnej planowanej na rok 2024 zostały uwzględnione skutki finansowe zmian z zakresu zadań oświatowych, w tym m.in. skutki wzrostu o 30% średnich wynagrodzeń nauczycieli i wzrostu o 33% średnich wynagrodzeń nauczycieli początkujących od 1 stycznia 2024 r., co stanowi kwotę 15 912 mln zł. Wzrost kwoty dotacji udzielanych z budżetu jednostek samorządu terytorialnego w związku z szacowanym wzrostem kwoty finansowanego standardu A oraz wzrostem subwencji naliczanej na uczniów w szkołach i placówkach, dla których jednostki samorządu nie są organem prowadzącym, wynosi 3644 mln zł. Zwiększone zostały również środki na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych. Jest to kwota 1 126 mln zł.
Subwencja oświatowa dla poszczególnych stopni samorządu terytorialnego w porównaniu rok do roku wygląda następująco. Jeśli chodzi o gminy, w ubiegłym roku zostało przekazane 27 990 mln zł, zaś w roku bieżącym zostanie przekazane 38 86 mln zł, czyli o 10 mld zł więcej. Jest to wzrost o 36,07%. Jeśli chodzi o powiaty, w ubiegłym roku subwencja wynosiła 12 600 mln, a w tym roku zwiększamy ją do kwoty 17 144 mln zł. To wzrost o 4,5 mld zł, czyli o ponad 36%. Jeśli chodzi o miasta na prawach powiatu, subwencja w ubiegłym roku wynosiła 22 730 mln zł. (Dzwonek) Zwiększamy ją do 31 227 mln zł. Wzrost wynosi 8496 mln, czyli ponad 37%. Standard finansowy A do subwencji na 2024 r. wyniósł 8991 zł. Jest wyższy niż standard finansowy A, czyli ten podstawowy, w roku 2023 o ok. 30%. W tamtym roku ten standard wynosił nie prawie 9 tys. zł, tylko niecałe 7 tys. zł. Udział kwoty części oświatowej subwencji ogólnej w PKB liczony w cenach bieżących w 2023 r. wyniósł 1,87% PKB, natomiast w roku 2024 wyniesie 2,33%, co oznacza wzrost o 0,46% PKB. Warto nadmienić, że udział kwoty części oświatowej subwencji ogólnej w PKB od roku 2015 do roku 2023 spadł z wartości 2,25% do 1,87%. Spadek wyniósł więc prawie 0,4 punktu procentowego.
Ministerstwo Edukacji Narodowej dysponuje również rezerwą części oświatowej subwencji ogólnej w kwocie 439 mln zł. W tej chwili trwają konsultacje w sprawie projektu rozporządzenia. Po konsultacjach rozporządzenie zostanie ogłoszone, a samorządy zostaną wsparte taką kwotą.
Dotacja przedszkolna to również obszar oświaty. W części 83. w rezerwie celowej na pozycji 52 zaplanowano środki na dotację celową z budżetu państwa z tytułu wsparcia samorządów w realizacji zadań z zakresu wychowania przedszkolnego. Zaplanowano kwotę w wysokości 4190 mln zł. Kwota ta jest wyższa od kwoty z roku 2023 o 2441 mln zł. W roku ubiegłym była to kwota 1749 mln zł.
(Poseł Joanna Borowiak: To nie o to chodziło, panie ministrze.)
(Poseł Mariusz Krystian: To nie o to chodziło.)
Wzrost wynosi 140% rok do roku.
Szanowni Państwo! Dzięki nawiązaniu dialogu i współpracy z samorządami mamy również możliwość monitorowania procesu wdrażania podwyżek wynagrodzeń nauczycieli.
(Poseł Joanna Borowiak: Dlatego samorządy są wściekłe?)
W ramach procesu monitorowania przez jednostki samorządu terytorialnego wypłat podwyżek wynagrodzeń dla nauczycieli Ministerstwo Edukacji Narodowej przekazało jednostkom ankietę z prośbą o jej wypełnienie do 12 marca br. Według...
Przebieg posiedzenia