10. kadencja, 8. posiedzenie, 1. dzień (20-03-2024)

3. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (druki nr 242 i 252).

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Jurand Drop:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Jak rozumiem, pan poseł sprawozdawca bardzo szczegółowo przedstawił zakres samej ustawy. Ja bym tylko chciał podkreślić, że jest to ustawa, która powoduje przekazanie do publicznej wiadomości informacji, które urzędy skarbowe państw członkowskich Unii Europejskiej już posiadają. To jest jedna sprawa. Druga sprawa, jest to regulacja europejska, która ma zapewnić równe traktowanie podmiotów Unii Europejskiej i równy dostęp do tej informacji, która to informacja ma być wykorzystywana nie przez służby skarbowe, tylko przez podmioty zewnętrzne, przez obserwatorów, np. przez konsorcja gazet, które poszukują mechanizmów, które służą firmom wielonarodowym do płacenia podatków w innym miejscu, niż to powinno mieć miejsce, albo ostatecznie do zaniżania tych podatków. Wobec tego bardzo istotną rzeczą jest porównywalność między krajami tej informacji. I to jest taka odpowiedź na kilka głosów, które pojawiły się w dyskusji, które wzywały do tego, żeby obniżyć progi, które będą obowiązywały w Polsce. Abstrahując od... To znaczy jest kilka argumentów za tym, żeby tego tak nie robić, i dlatego rząd rzeczywiście zaproponował te progi, które są przewidziane w dyrektywie.

    Jedna sprawa to jest porównywalność między krajami, która pozwoli zidentyfikować te mechanizmy. Druga sprawa to jest fakt, że z jakiegoś powodu te progi są. Chodzi o to, żeby mniejsze przedsiębiorstwa nie były objęte dodatkowymi obciążeniami administracyjnymi. Sama Komisja Europejska zaleca, żeby nie było tutaj tego, co się często nazywa gold-plating, zwiększaniem zakresu czy zaostrzaniem prawa Unii Europejskiej. Prawdę mówiąc, byłem troszkę zdziwiony, słysząc takie sugestie ze strony panów posłów z Konfederacji, żeby stosować ostrzejsze kryteria prawa europejskiego, niż te zaproponowane na poziomie europejskim.

    (Poseł Witold Tumanowicz: Transparentne.)

    Myślę, że ta kwestia progów minimalnych najczęściej wybrzmiewała.

    To jest rzeczywiście implementacja prawa europejskiego, która miała nastąpić do 22 czerwca poprzedniego roku, wobec czego samo podjęcie w tym momencie inicjatywy legislacyjnej ma na celu wprowadzenie do prawa polskiego prawa europejskiego. Do tego jesteśmy zobowiązani, to podlega kontroli. Podlega kontroli ze strony Trybunału Sprawiedliwości i ostatecznie można płacić karę - nie wiem, pamiętamy kary za Turów? Wobec tego żeby uniknąć takich rzeczy, jest to w tym momencie wprowadzane.

    Było kilka pytań, które były związane z odpowiedzialnością i z karami czy też konsekwencjami, gdyby przedsiębiorstwa nie ujawniały tego, konsekwencjami osobistymi. Chciałbym zwrócić uwagę, że tak naprawdę to jest w różnych przepisach. Począwszy od pierwszego artykułu, że kierownik jednostki oraz członkowie rady nadzorczej są zobowiązani do zapewnienia, aby sprawozdania finansowe, i tak dalej, i tak dalej, spełniały wymagania przewidziane w tej ustawie. I jeśli taki przepis jest, to potem normalnie ci kierownicy jednostek i członkowie rady nadzorczej są zobowiązani do wypełniania tego i podlegają ogólnym zasadom i ogólnym konsekwencjom, które akurat dla nich są dosyć jasne i dotyczą rozmaitych innych sytuacji.

    Jeśli popatrzymy konkretnie na art. 77, jest to wprowadzone explicite. Kto wbrew przepisom ustawy dopuszcza do nieprowadzenia ksiąg, prowadzenia ich wbrew przepisom ustawy itd., kto dopuszcza do niesporządzenia sprawozdania finansowego, skonsolidowanego sprawozdania finansowego itd. - podlega grzywnie albo karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie. To jest jeden artykuł.

    Potem można zobaczyć art. 79 pkt 4 i 4a. To jest oczywiście w nowej wersji ustawy o rachunkowości. Kto nie składa sprawozdania finansowego, kto nie zamieszcza na stronie internetowej jednostki dokumentów, o których mowa, itd. - tutaj jest odpowiedzialność karna, która jest zawarta w tej ustawie. Wobec tego akurat sprawy karne są dosyć szeroko ujęte, chodzi o odpowiedzialność osobistą.

    Jeśli chodzi o zasady sprawiedliwości podatkowej, o które pytano, czy o wielonarodowe firmy, które mogą przynosić zyski, o to, ile w przybliżeniu straciła Polska czy straciła gospodarka, to oczywiście kwestia jest taka, że te przepisy mają spowodować ujawnienie, możliwość uchwycenia tych skutków. Jednym sposobem jest sposób administracyjny. Pan poseł Skonieczka pytał o dodatkową komórkę w Krajowej Administracji Skarbowej i badanie tych raportów. Odpowiedź jest taka: nie, to nie jest cel tej ustawy. Już te mechanizmy wewnątrz administracji skarbowej istnieją i to jest regulowane gdzie indziej. Tutaj dodajemy to, mając pełną świadomość, że administracja nie jest omnipotentna, nie jest w stanie wychwycić wszystkiego - wtedy to jest w ogóle złe wyobrażenie o administracji, o tym, co może. Wiemy, że dodatkowo obok mechanizmów administracyjnych są mechanizmy przejrzystości i umożliwienia obywatelom łatwego dostępu do informacji, których wykorzystanie może sprzyjać ujawnianiu np. mechanizmów unikania podatków. Wobec tego nie będzie żadnych specjalnych dodatkowych komórek, wydatków na urzędników. Nie, tutaj jest wykorzystanie potęgi prasy, potęgi aktywności obywateli. Znowu - ponieważ to będzie zamieszczone w Internecie, na stronach internetowych będzie upubliczniane, przy wykorzystaniu nowoczesnych środków cyfrowych - wielu obywateli będzie mogło lepiej to kontrolować. To jest znowu to, czego byśmy chcieli, czyli aktywność obywatelska. Mnóstwo rzeczy, które pojawiają się jako kwestie w przestrzeni publicznej, właśnie nadużycia, jest dzięki temu, że to obywatele mają do tego dostęp. Dlatego na poziomie Unii Europejskiej staramy się, żeby były jednolite zasady informacji, żeby było to porównywalne, żeby ilość pracy, która jest potrzebna do porównywania informacji, była mniejsza.

    Prośby o odpowiedzi na piśmie oczywiście uwzględnimy. Przedstawimy takie pytania na piśmie, wtedy się do tego odniesiemy. Jak patrzę, to te pytania dosyć się powtarzały. Chciałbym podziękować Komisji Finansów Publicznych, paniom posłankom i panom posłom za wczorajszą pracę. Chciałbym podziękować Biuru Legislacyjnemu Sejmu za konstruktywną pracę i udoskonalenie tekstu. Wnosimy o przyjęcie tej ustawy w tej formie, która została dzisiaj przedstawiona. Dziękuję bardzo.

Przebieg posiedzenia