10. kadencja, 8. posiedzenie, 1. dzień (20-03-2024)
5. punkt porządku dziennego:
Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym oraz niektórych innych ustaw (druk nr 233).
Poseł Michał Gramatyka:
Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Warto wspomnieć dziś parę wielkich postaci, które bardziej niż inne zasłużyły się dla tego dnia, dlatego że dziś możemy świętować śl?nsko godka, która stanie się wreszcie językiem również w myśl przepisów polskiego prawa.
Marek Szczepański, wielki orędownik śląskich spraw, z urodzenia częstochowianin, z wyboru Ślązak: Robiłem kiedyś na Śląsku badania zaufania. 70% ludzi na pytanie, czy ufasz innym, odpowiadało bez namysłu: A dlaczego miałbym ufać? Dla porównania w Szwecji 70% badanych odpowiada: A dlaczego miałbym nie ufać? Jak Ślązacy mieli ufać państwu, które nie dostrzegało ich języka? Jak mieli ufać państwu, które sprowadzało ich do rangi tych gorszych?
Senator, a wcześniej eurodeputowany, Platformy Obywatelskiej Marek Plura: Nawet jeśli uznają cię za dobrego Ślązaka, zawsze pozostaniesz elementem niepewnym i podejrzanym. A żeby cię za takiego nie uznali, musisz odrzucić własną tożsamość.
(Poseł Ewa Kołodziej: Brawo, Michał!)
To było w którymś roku poprzedniej kadencji, wtedy kiedy Wysoki Sejm odrzucił ustawę o języku śląskim.
Dariusz Dyrda, tyszanin, autor podręcznika śląskiej mowy ˝Rýchtig Gryfno Godka˝, naczelny ˝Jaskółki Śląskiej˝ i ˝Ślůnskiego Cajtunga˝: Wyjaśnić Polakowi, czym jest Hajmat, to tak jak wyjaśnić Papuasowi, czym jest bigos. Można próbować, ale po co? (Dzwonek) I tak nikt nie zrozumie.
I wreszcie Kazimierz Kutz, senator Platformy Obywatelskiej, który sam siebie nazywał wyrzutkiem śląskiego sumienia. Mówił o genetycznej cesze Ślązaków, których przez pokolenia zmuszano do uległości i potulności. Przez wzgląd na powagę miejsca, w którym się znajdujemy, nie powiem, jak tę cechę nazywał.
Wszyscy oni dzisiaj tam patrzą na nas i są z nas dumni. To jest wielki dzień dla śl?nskiej godki. Cołko śl?nsk? nacyj? dziś fajeruje. Dziękuję. (Oklaski)
(Wypowiedź poza mikrofonem)
Przebieg posiedzenia