10. kadencja, 8. posiedzenie, 2. dzień (21-03-2024)

10. punkt porządku dziennego:

Informacja o działalności Rzecznika Praw Dziecka w 2023 roku oraz uwagi o stanie przestrzegania praw dziecka w Polsce wraz ze sprawozdaniem Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny (druki nr 158 i 264).

Poseł Sprawozdawca Kinga Gajewska:

    Szanowna Pani Marszałek! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Posiedzenie połączonych komisji przebiegło w sposób niezwykle spokojny, zostały zadane jedynie trzy pytania. Pani rzecznik w sposób niezwykle profesjonalny przedstawiła tylko i wyłącznie merytoryczny zakres spraw i w tym kontekście oceniła, a nawet nie oceniła, tylko przedstawiła działania rzecznika w 2023 r. Była postawiona w o tyle trudnej sytuacji, że nie mogła ze względu na swoją pozycję właśnie oceniać tych działań. My jako posłowie mamy już inną funkcję. Pragnę jednak zaznaczyć, że sposób, w jaki pani rzecznik przedstawiła działania poprzedniego rzecznika, udowadnia, że nasz wybór, którego dokonaliśmy w grudniu 2023 r., był słuszny, był bardzo dobry, nie był polityczny, tylko skupiliśmy się na profesjonalizmie, który pani rzecznik reprezentuje.

    Jeśli chodzi o sprawy, kiedy czytamy o liczbie spraw, które wpłynęły do rzecznika, nie odnosząc się do poprzednich lat, wygląda to całkiem przyzwoicie. Tylko że nie możemy patrzeć na liczbę tych spraw w oderwaniu od poprzednich lat, kiedy funkcję rzecznika sprawował pan Marek Michalak. Nawet już dzisiaj jesteśmy w stanie określić, po 3 miesiącach działalności pani rzecznik, że w niektórych departamentach po 3 miesiącach jest już 60% liczby spraw, która tak naprawdę w całym roku 2023 została zgłoszona do rzecznika. Co to pokazuje? Że po 3 miesiącach pani rzecznik była w stanie odbudować zaufanie do instytucji, jaką jest rzecznik praw dziecka. To jest niezwykle ważne.

    Ciężko też dzisiaj publicznie o tym mówić i oceniać te działania, bo w tym momencie w instytucji trwa kontrola Najwyższej Izby Kontroli. Ma się ona zakończyć 22 marca, w sensie kontrolerzy mają wtedy wyjść, więc dopiero pewnie po kilku miesiącach zostanie przedstawiony raport, natomiast już wiemy, mamy takie zdawkowe informacje, że będzie on wstrząsający. Pracownicy rzecznika praw dziecka dostawali upokarzające nagrody w porównaniu z innymi wybranymi, bardzo dokładnie, pieczołowicie wybranymi przez poprzedniego rzecznika praw dziecka osobami. A mianowicie jedna osoba tylko w 2023 r. dostała nagrodę w wysokości 100 tys. zł, a dla porównania inni pracownicy, merytoryczni pracownicy tej nagrody dostawali, uwaga, 900 zł. 100 tys. zł dla jednej osoby a dla innych po 900.

    Trwa również audyt, na który bardzo czekamy, natomiast już wczoraj podczas posiedzenia komisji dowiedzieliśmy się, że do prokuratury zostaną złożone zawiadomienia na działalność rzecznika. Pani rzecznik na razie nie chce mówić o konkretach, o tym, jakie to będą zawiadomienia, ale niezwykle wstrząsająca jest informacja, że na rzecznika praw dziecka, który powinien chronić dzieci, zostaną złożone zawiadomienia do prokuratury. To rzecz niebywała. Takie rzeczy w poprzednich latach po prostu się nie zdarzały.

    Gratuluję pani rzecznik pełnego profesjonalizmu, tego, że potrafiła się też odciąć od tych poprzednich, powiedzmy, politycznych komentarzy i od oceny. Dopilnujemy, aby kwestia każdego działania pana rzecznika była bardzo rzetelnie rozwiązana. Chylę również czoła pracownikom urzędu rzecznika praw dziecka za to, że pomimo tych trudnych warunków dali radę obsłużyć wszystkie sprawy, które były zgłaszane.

    Jeszcze tylko nadmienię jedną kwestię, ostatnią. Dlaczego po 3 miesiącach jest taki nagły wzrost, wzrost o 60%? Niektóre sprawy nie były w ogóle zgłaszane do rzecznika. Rzecznik lekceważył pewne kwestie, nie zauważał pewnych kwestii związanych np. z pushbackami, w których brały udział dzieci. Co natomiast zauważył rzecznik? Zauważył, a nawet zrównał pedofilię ze szkołami przyjaznymi dla LGBT. Jak podle trzeba się zachować, żeby porównać szkoły, które są przyjazne LGBTQ+, do pedofilii? Mam nadzieję, że takie sytuacje już nigdy się nie wydarzą. Życzę powodzenia w dalszym odbudowywaniu prestiżu rzecznika praw dziecka. Dziękuję. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia