10. kadencja, 9. posiedzenie, 2. dzień (11-04-2024)

10., 11., 12. i 13. punkt porządku dziennego:

   10. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny (druk nr 176).
   11. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o bezpiecznym przerywaniu ciąży (druk nr 177).
   12. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży (druk nr 223).
   13. Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o świadomym rodzicielstwie (druk nr 224).

Poseł Wioleta Tomczak:

    Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Dziś chcemy dotrzymać danego słowa: po pierwsze, obietnicy pana marszałka Szymona Hołowni, że projekty dotyczące liberalizacji prawa o dopuszczalności przerywania ciąży będą procedowane 11 kwietnia, po drugie, obietnicy Polski 2050, że dążymy do przywrócenia stanu sprzed haniebnego wyroku pseudo-Trybunału Konstytucyjnego Julii Przyłębskiej.

    Uważamy, że do zakończenia sporu trwającego od ponad 30 lat w tym obszarze powinniśmy uzyskać silny mandat społeczeństwa do wprowadzenia oczekiwanych zmian. Polki i Polacy tego oczekują, chcą zabrać głos w referendum i dać szansę na zliberalizowanie prawa aborcyjnego, gdyż w tak konserwatywnej Izbie jak ta tego skutecznie nie dokonamy. Na te zmiany czeka wiele kobiet, ale także czekają ich partnerzy, bracia, ojcowie czy przyjaciele.

    Ustawa ratunkowa, którą dziś zaprezentowały przedstawicielki klubu parlamentarnego Trzeciej Drogi, przywraca kobietom poczucie bezpieczeństwa, by lęk przed zajściem w ciążę nie był czynnikiem negatywnie wpływającym na decyzje o macierzyństwie czy powiększaniu rodziny. Temu ma służyć możliwość przerwania ciąży, gdy wyniki badań wskazują na duże prawdopodobieństwo ciężkich i nieodwracalnych wad płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu.

    Żadna kolejna kobieta nie będzie zmuszana do aktu heroizmu, jakim jest konieczność donoszenia ciąży z płodem posiadającym nieodwracalne i ciężkie wady. Żadna kolejna kobieta nie będzie zmuszana do konieczności urodzenia dziecka, które jest tak zniekształcone, że dziecka nie przypomina. Żadna kolejna kobieta nie utraci swojego życia w wyniku obaw prawnych, a w konsekwencji braku podjęcia przez personel medyczny decyzji o terminacji takiej ciąży, skutkiem czego jest rozwój sepsy i zgon. Ani jednej więcej. Już nigdy więcej żadna kobieta nie może zginąć w wyniku takiego nieludzkiego prawa, ustanowionego tak naprawdę głosami 119 posłów poprzedniej kadencji Sejmu, którzy podpisali się pod wnioskiem o rozpatrzenie zgodności z konstytucją obowiązującego kompromisu aborcyjnego, doskonale wiedząc, że na polityczne życzenie zapadnie werdykt dotykający wolności i bezpieczeństwa milionów kobiet. Co do tego stanowiska wszystkie siły koalicji 15 października są zgodne.

    Ustawa ratunkowa wprowadza także konieczność dołączenia informacji o antykoncepcji do programu edukacji w szkołach. W tegorocznej edycji atlasu polityki antykoncepcyjnej Polska zajęła ostatnie miejsce pod względem dostępności środków antykoncepcji, co oznacza trudność w dostępie do nich, dostępie do porad specjalisty w dziedzinie zapobiegania ciąży oraz dostępie do informacji na temat antykoncepcji online. Włączenie do programu nauczania zagadnień związanych ze stosowaniem środków antykoncepcyjnych pozwoli na świadome planowanie macierzyństwa i jest sposobem na zniwelowanie luki w edukacji w tym zakresie.

    Co więcej, jako Polska 2050 równolegle złożyliśmy projekt ustawy gwarantujący 100-procentową refundację antykoncepcji dla kobiet do 25. roku życia, a także rozszerzenie wachlarza już refundowanych środków antykoncepcyjnych dla starszych Polek. Apelujemy o niezwłoczne procedowanie nad tą ustawą. Jest ona konieczna także w związku z tym, że nie mogliśmy liczyć na akceptację prezydenta, by Polki miały łatwiejszy dostęp do antykoncepcji awaryjnej.

    Ustawa ratunkowa rozszerza sposoby przerywania ciąży na te dostępne zgodnie z aktualną wiedzą medyczną, w tym sposoby farmakologiczne, a poprzez zagwarantowanie całodobowego kontaktu z podmiotem leczniczym wzmacnia bezpieczeństwo pacjentek poddających się tym sposobom. Ponadto gwarantuje bezpłatność przerywania ciąży jako świadczenia zdrowotnego, a dzięki zmianie delegacji ustawowej dla ministra zdrowia pozwalającej określić kwalifikacje zawodowe lekarzy, którzy mogą stwierdzić konieczność przerwania ciąży, rozszerza wprost możliwość jej przerwania ze względu na stan zdrowia psychicznego kobiety.

    Ustawa ratunkowa upraszcza sposób stwierdzania, że ciąża jest wynikiem gwałtu. Prokurator nie będzie mógł już opieszale podejmować czynności, które dotychczas doprowadzały do przekroczenia granicy 12. tygodnia ciąży i uniemożliwiały dokonanie aborcji. Ma w tym dopomóc przesłanka wydania postanowienia na podstawie niebudzącego wątpliwości oświadczenia kobiety. Ponadto jesteśmy zdania, że to właśnie usprawnienie procedur, a nie wydłużenie terminu dokonania terminacji ciąży będącej wynikiem gwałtu - jak to ma miejsce w projekcie Koalicji Obywatelskiej - do 18. tygodnia ciąży czy wręcz do 6. miesiąca ciąży w projekcie Lewicy, jest najbardziej odpowiednim rozwiązaniem.

    Możliwość terminacji ciąży poza podmiotem leczniczym za pomocą środków farmakologicznych będzie miała szczególnie istotne znaczenie w przypadku przerwania ciąży powstałej w wyniku czynu zabronionego. Egzekwowanie krótkiego terminu reakcji prokuratora na wniosek poszkodowanej może naszym zdaniem wpłynąć na większą zgłaszalność tego typu przestępstw i zmniejszy zjawisko wtórnej wiktymizacji. Ustawa ratunkowa gwarantuje szybkie wsparcie psychologiczne na żądanie kobiety bądź jej najbliższych. Chcemy wesprzeć kobiety, które tego potrzebują, i nie możemy pozwolić na to, by czekały na konsultacje kilka tygodni czy miesięcy.

    Ustawa ratunkowa wprowadza zasadę udzielania zabiegu przerywania ciąży bez zbędnej zwłoki i szczegółowo doprecyzowuje terminy takiego świadczenia. Przedstawione argumenty są gwarancją troski o zdrowie i życie kobiet w obecnie funkcjonującej politycznie perspektywie z głównymi hamulcowymi, tj. prezydentem i pseudo-Trybunałem Konstytucyjnym, a nie, jak to niektórzy nazywają, powrotem do zgniłego kompromisu aborcyjnego.

    Co ważne, Klub Parlamentarny Polska 2050 - Trzecia Droga jest zdania, że należy także przeprowadzić referendum ogólnokrajowe w sprawie dopuszczalności przerywania ciąży. Chcemy to zrobić z kilku ważnych społecznie i politycznie powodów. Po pierwsze, z art. 125 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wynika, że w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa może być przeprowadzone referendum ogólnokrajowe. Jeśli może być, to skorzystajmy z tego prawa. Skorzystajmy z niego wszyscy bez względu na płeć. W 2020 r. szłyśmy ulicami Polski ramię w ramię z naszymi mężami, partnerami, ojcami, braćmi czy dziadkami. Poczuliśmy wtedy wszyscy, że to nasza wspólna sprawa, choć to tylko kobiety zachodzą w ciążę. Wśród nas jest wielu panów, którzy otwarcie i zdecydowanie deklarują wolę poparcia kobiet w dostępności przerywania ciąży. Po drugie, ten sam art. 125 ust. 2 konstytucji przewiduje także, że referendum ogólnokrajowe ma prawo zarządzić Sejm bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Jest nas w tej sali większość wystarczająca do zarządzenia referendum, więc skorzystajmy z tej możliwości. Włączmy obywatelki i obywateli do podjęcia tej decyzji wspólnie. I wreszcie art. 125 ust. 3 przewiduje, że jeżeli w referendum ogólnokrajowym wzięło udział więcej niż połowa uprawnionych do głosowania, wynik referendum jest wiążący. Co to oznacza w praktyce? Określa to art. 67 ustawy o referendum ogólnokrajowym, z którego wynika obowiązek niezwłocznego podjęcia czynności w celu realizacji wiążącego wyniku referendum przez wydanie aktów normatywnych bądź podjęcie innych decyzji. Jest to obowiązek podjęcia czynności ukierunkowanych na określony cel. Celem tym jest realizacja wiążącego wyniku referendum przez wydanie aktów normatywnych bądź podjęcie innych decyzji.

    Nikt w Polsce nie ma już żadnych wątpliwości, że na prezydenta Andrzeja Dudę liczyć może tylko PiS. Na pewno nie mogą na niego liczyć kobiety, o czym przekonały się dobitnie, gdy nie podpisał ustawy o tabletce ˝dzień po˝.

    (Głos z sali: Słusznie.)

    Nie możemy więc liczyć na to, że podpisze ustawę usuwającą skutki wyroku pseudotrybunału, trybunału Julii Przyłębskiej. Ale jeśli swoją wolę w referendum ogólnokrajowym wyrażą obywatelki i obywatele, prezydent Duda nie będzie mógł tego zlekceważyć i schować się za spódnicą pani Julii Przyłębskiej.

    Deklaruję, że Klub Parlamentarny Polska 2050 - Trzecia Droga te wolę uszanuje. Klub Parlamentarny Polska 2050 - Trzecia Droga współtworzą kobiety i mężczyźni. Czujemy się dla siebie partnerami w tej dyskusji i tak samo postrzegamy obywatelki i obywateli Polski - jako partnerów w dyskusji i w podejmowaniu decyzji w tak doniosłej społecznie kwestii.

    Zwracam się w imieniu klubu o skierowanie wszystkich dziś omawianych projektów ustaw do dalszych prac w komisji, co nasz klub Polska 2050 - Trzecia Droga z całą stanowczością gwarantuje. Dziękuję serdecznie. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia