10. kadencja, 9. posiedzenie, 2. dzień (11-04-2024)

14. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (druki nr 277 i 290).

Poseł Wioleta Tomczak:

    Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polska 2050 - Trzecia Droga chciałam wyrazić poparcie dla przedstawionej w druku nr 277 nowelizacji ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych.

    Proponowana zmiana związana jest z objęciem od 20 maja 2024 r. przez system śledzenia ruchu i pochodzenia wyrobów tytoniowych, tzw. track&trace, wszystkich wyrobów tytoniowych, w tym tych, które nie są wyrobami akcyzowymi. System track&trace został ustanowiony na mocy dyrektywy Parlamentu Europejskiego 10 lat temu i od maja 2019 r. gromadzi dane dotyczące przemieszczania, zamawiania, fakturowania oraz płatności za papierosy i tytoń do samodzielnego skręcania papierosów. Stąd proponowana zmiana jest kolejnym elementem wdrażania przepisów unijnych, w tym przypadku w ustawie, której głównym założeniem jest ograniczenie używania wyrobów tytoniowych i redukcja szkód w tym zakresie.

    Dla mnie, specjalistki zdrowia publicznego, jest to niezwykle istotne. Dzięki dyrektywie tytoniowej udało się wprowadzić w Polsce m.in. ostrzeżenia obrazkowe na paczkach papierosów czy zakaz sprzedaży papierosów smakowych. Mimo licznie podejmowanych wysiłków w aspekcie kreowania polityki antytytoniowej mamy jeszcze wiele do zrobienia, by zredukować używanie najbardziej śmiercionośnych wyrobów odpowiadających za ponad 26% wszystkich zgonów wśród mężczyzn i będących drugą przyczyną zgonów wśród kobiet w Polsce.

    W Polsce codziennie pali blisko 29% dorosłych. Statystyki wskazują, że uzależnienie od tego nałogu wzrasta. Tytoń od ponad 30 lat znajduje się na podium najbardziej obciążających czynników ryzyka zdrowotnego w Polsce i corocznie doprowadza do utraty ponad 2 mln lat życia w zdrowiu. Dodatkowo pamiętajmy, że rynek nowatorskich wyrobów tytoniowych rozwija się i cieszy się dużym zainteresowaniem, głównie wśród młodzieży.

    Dlatego też osobiście rekomenduję Ministerstwu Zdrowia oraz Wysokiej Izbie pochylenie się nad możliwymi i potrzebnymi dla zdrowia publicznego aspektami w zakresie ustawy antytytoniowej, takimi jak uregulowanie wszystkich obecnych i przyszłych konsumenckich wyrobów tytoniowych i nikotynowych, np. takich jak saszetki nikotynowe czy gumy, zakaz sprzedaży jednorazowych e-papierosów, które są łatwo dostępne z powodu niskiej ceny, a oprócz szkód zdrowotnych niosą także konsekwencje środowiskowe - wiemy, że nad tym rozwiązaniem prowadzone są już prace, i kibicuję, by niezwłocznie zostało to wprowadzone - wprowadzenie obligatoryjnej weryfikacji wieku przy sprzedaży, a także karanie naruszeń ustawy w obrębie sprzedaży, reklamy i promocji, co jest zakazane w ustawie, przez policję i straż miejską.

    Te działania to minimalne, acz konieczne wzmocnienie polityki antytytoniowej w Polsce. Nie zawsze musimy czekać na mobilizujące wytyczne dla kreowania prozdrowotnej polityki publicznej. Gdy ustawa była tworzona ponad 30 lat temu, Polska była pionierem w walce z następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Szybko jednak straciliśmy pozycję lidera, ze szkodą dla naszych obywateli. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia