10. kadencja, 30. posiedzenie, 1. dzień (05-03-2025)

2. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny (druki nr 876 i 984).

Poseł Karolina Pawliczak:

    Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Obecny proces legislacyjny można byłoby podsumować czy skomentować jednym słowem: nareszcie. Nareszcie podejmowane są konkretne działania przeciw nienawiści, niszczeniu innych ludzi i uprzedzeniom, tym bardziej że już od wielu lat polskie prawo było krytykowane za zbyt wąski katalog grup, których może dotyczyć mowa nienawiści. Komitet Praw Człowieka ONZ w swych rekomendacjach wyrażał zaniepokojenie tym, że polski Kodeks karny nie odnosi się do niepełnosprawności, wieku, płci czy orientacji seksualnej, a Komitet Praw Dziecka zalecił pilne uzupełnienie prawa w celu zapewnienia ochrony przed wszelkimi formami dyskryminacji.

    Mowa nienawiści to wypowiedzi, które szerzą, propagują i usprawiedliwiają nienawiść rasową, ksenofobię, antysemityzm oraz inne formy nietolerancji podważające bezpieczeństwo demokratyczne, spoistość kulturową i pluralizm. Mowa nienawiści jest niebezpieczna i druzgocąca. W żadnym z obowiązujących w Polsce przepisów nie została zawarta definicja mowy nienawiści, choć oczywiście istnieją przepisy, które umożliwiają z nią walkę.

    Po szerokich konsultacjach i dyskusji w komisji wiemy, że stan ochrony prawnokarnej przed przestępstwami z nienawiści jest dziś absolutnie niewystarczający. Projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny ma na celu dokonanie zmian w zakresie katalogu znamion przestępstw określonych w art. 119 § 1 i art. 257 Kodeksu karnego oraz wzmocnienie ochrony prawnokarnej przed przestępczymi zachowaniami motywowanymi przesłankami dyskryminacyjnymi ze względu na niepełnosprawność, wiek, płeć i orientację seksualną.

    Dodam jeszcze, bo warto to podkreślić, jaki jeszcze niedawno był stosunek poprzedniej władzy do wszelkich zagrożeń, a jednocześnie do obowiązku ochrony społeczeństwa. Już w 2019 r. rzecznik praw obywatelskich przekazał premierowi Morawieckiemu szereg rekomendacji dotyczących skutecznej walki z mową nienawiści i przestępstwami z nią związanymi. Pozostało to oczywiście bez rozpatrzenia. Wszystkie te wnioski różnych organizacji przez lata tak naprawdę trafiały w nicość. Poprzednia władza nigdy nie chciała zawalczyć o prawa człowieka w takim wymiarze, bo w kraju rządziła partia, dla której mowa nienawiści stała się codziennością. Dziś jest dla was czas próby, prawico, a być może również czas na zmianę podejścia wobec ludzi niszczonych przez lata ze względu na niepełnosprawność, wiek, płeć czy orientację seksualną.

    Klub Koalicji Obywatelskiej poprze ten bardzo ważny i dziś potrzebny projekt ustawy. Składam również stosowną poprawkę do tego projektu. Bardzo dziękuję. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia