10. kadencja, 30. posiedzenie, 1. dzień (05-03-2025)

4. punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych (druki nr 988 i 1047).

Poseł Aleksandra Kot:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz ustawy - Prawo o ustroju sądów wojskowych zmierza do zwiększenia transparentności w procedurze delegacji sędziowskich. Wprowadza jasne i obiektywne kryteria, które zapobiegają dowolnemu i arbitralnemu przenoszeniu sędziów oraz zapewniają, że delegacje orzecznicze będą służyć rzeczywistym potrzebom wymiaru sprawiedliwości, a nie celom politycznym. Projekt przede wszystkim określa, w jakich przypadkach sędzia może zostać delegowany, np. gdy jest to uzasadnione obciążeniem sądu liczbą spraw, brakami kadrowymi lub długotrwałymi nieobecnościami innych sędziów. Co istotne, odwołanie z delegacji będzie wymagało podania uzasadnienia, a decyzje o delegowaniu i odwołaniu muszą być publikowane w Biuletynie Informacji Publicznej wraz z podaniem przyczyn.

    Do tej pory minister sprawiedliwości miał możliwość delegowania i odwoływania sędziów bez jasnych kryteriów i bez konieczności podawania uzasadnienia. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w swoim wyroku z 16 listopada 2021 r. wskazał, że taki mechanizm zagraża niezawisłości sędziów. Podczas pierwszego czytania tego projektu oraz w czasie posiedzenia Komisji Sprawiedliwości przytaczane były przykłady sędziów, którzy za rządów Zjednoczonej Prawicy padli właśnie ofiarami takiego arbitralnego przenoszenia lub odwoływania z delegacji.

    Delegacje sędziowskie muszą służyć usprawnieniu pracy sądów, a nie być narzędziem nacisku i wpływu na sędziów. Nie mogą stać się nagrodą dla lojalnych ani karą dla tych, którzy orzekają niezależnie lub bronią praworządności. Wzmocnienie niezawisłości sędziów, zapewnienie przejrzystości decyzji i likwidacja uznaniowości władzy wykonawczej to fundamenty każdego demokratycznego państwa prawa. Właśnie dlatego Koalicja Obywatelska popiera projekt tej ustawy. Dziękuję. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia