10. kadencja, 30. posiedzenie, 1. dzień (05-03-2025)

Oświadczenia.

Poseł Ewa Leniart:

    Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 16 lutego br. roku w Rzeszowie obchodziliśmy kolejną, 44. rocznicę porozumień rzeszowskoustrzyckich. Drogę do zawarcia porozumień otworzył strajk w Urzędzie Miasta i Gminy w Ustrzykach Dolnych, który rozpoczął się 29 grudnia 1980 r. Następnie strajk przeniósł się do siedziby Wojewódzkiej Rady Związków Zawodowych w Rzeszowie, gdzie działacze chłopscy zostali wsparci przez robotników i w połączeniu sił w słusznym proteście przeciwko władzy komunistycznej domagali się m.in. ochrony prywatnej własności ziemi, wolności religijnej oraz prawa rolników do utworzenia swojego związku zawodowego. W strajku uczestniczyło kilka tysięcy osób. Protestujących aktywnie wspierał Kościół w osobach prymasa Wyszyńskiego oraz biskupa przemyskiego Ignacego Tokarczuka.

    Protest zmusił władzę komunistyczną do rozmów. Ostatecznie z 18 na 19 lutego 1981 r. podpisano porozumienia, których sygnatariuszami byli m.in. nieżyjący śp. Antoni Kopaczewski i Janusz Szkutnik, ale także wielu innych, w sumie 14 zasłużonych przedstawicieli ogólnopolskiego komitetu strajkowego.

    W porozumieniach uzyskano gwarancję nienaruszalności własności polskiej ziemi, ale także prawo do budowania kościołów. Ostatecznie wynikiem porozumień był zjazd rolników, który doprowadził do powołania (Dzwonek) Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Rolników Indywidualnych ˝Solidarność˝, zarejestrowany 12 maja 1981 r. (Oklaski)

Przebieg posiedzenia